Wirtualne Centrum Rzeźby Polskiej
Abstrakcja
– inaczej sztuka nieprzedstawiająca, bezprzedmiotowa – termin oznaczający różne odmiany sztuki
operujące formami autonomicznymi, nieodzwierciedlającymi żadnej zewnętrznej rzeczywistości. Dzieła abstrakcyjne rządzą się własnymi prawami i logiką samej formy. Zbudowane są z układów linii, form, barw lub brył.
Tendencje do odchodzenia od przedstawiania rzeczywistości obecne były w sztuce wielu epok i środowisk twórczych, jednak dopiero w XX wieku abstrakcja stała się jednym z najważniejszych nurtów artystycznych. Pierwsze prace tego typu powstają na początku XX wieku, np. seria akwarelowych kompozycji Wassily’a Kandinsky’ego i Mokalajousa K. Ciurlionisa. Abstrakcja kojarzona jest zwykle ze sztuką awangardy. W jej ramach zawiera się wiele odmian i nurtów, np. abstrakcja geometryczna czy organiczna.
Abstrakcja wykazuje duże zróżnicowanie rozwojowe, operuje formami geometrycznymi, konstrukcyjnymi, o zobiektywizowanych kształtach, bądź też formami ekspresyjnymi czy lirycznymi. Z abstrakcją geometryczną związany jest np.: neoplastycyzm, suprematyzm, konstruktywizm, unizm i op-art.
Abstrakcja jest zjawiskiem uniwersalnym i ponadczasowym w sztuce. Jej rodowód sięga tradycji ornamentu spotykanego w różnych archaicznych kulturach.