Wirtualne Centrum Rzeźby Polskiej
[łac. deformatio – zniekształcenie]
– słowo deformacja można stosować w znaczeniu bardzo szerokim, odnosząc je do różnych sposobów celowego odkształcania – zniekształcania (czyli nowego formowania) wizualnej rzeczywistości. Deformacja oznacza więc zmianę kształtu postaci lub form przedmiotów w stosunku do ich istniejących pierwowzorów.
Początki deformacji sięgają społeczeństw pierwotnych, które praktykowały miejscowe zniekształcanie konkretnych elementów ciała ze względów religijnych lub estetycznych. W plastyce popularna była antynaturalistyczna deformacja postaci, np. w manieryzmie czy rokoko (postaci nieproporcjonalnie wysmuklone, ujęte w nietypowych pozach). Deformacja stanowi jeden z podstawowych środków wyrazu sztuki nowoczesnej i różne jej odmiany charakteryzują różne kierunki artystyczne, jak ekspresjonizm, fowizm, kubizm czy surrealizm.
Deformowanie, czyli zmiana kształtów przedstawianych, służy zwiększeniu ekspresji dzieła, np. poprzez uwypuklenie brzydoty, wskazanie na ułomności, niedostatki ciała ludzkiego (antyestetyzm). W opozycji do deformacji stoi idealizacja. Na przestrzeni wieków deformację stosowało wielu rzeźbiarzy, m.in. Alberto Giacometti.
