Galeria Oranżeria
Józef Nowak
MŁODZIEŻ
Galeria „Oranżeria”, 5 czerwca – 25 lipca 2010 r.
Kurator: Mariusz Knorowski
Przyglądam się młodzieży, ponieważ mam szesnastoletnią córkę.
Z tego przyglądania powstała grupa rzeźb „Młodzież”.
Próbuję tu pokazać, ten bardzo atrakcyjny rzeźbiarsko stan zawieszenia między dzieckiem a dorosłym.
Nasz stary przyjaciel powiedział kiedyś, że ludzie w tym wieku, wyglądają jak anioły.
Józef Nowak
Twórczość Józefa Nowaka tylko pozornie wydaje się klasyczna. To złudzenie dokonuje się za sprawą tworzywa, które kojarzymy z tradycją rzeźby i snycerstwa, za którą stoją wielkie dokonania i imiona uznanych twórców. To także jeden z możliwych tropów odczytania tej sztuki. Był to niewątpliwie wybór w pełni świadomy właśnie ze względu na doniosłość owego dziedzictwa. Niekoniecznie trzeba się w tym dopatrywać chęci rywalizacji, czy też konfrontacji z dziełami mistrzów. Z dużym prawdopodobieństwem można założyć, że drewno ma za sobą nie tylko przeszłość, ale także przyszłość. Samo w sobie stanowi źródło inspiracji dla artysty, o ile potrafi wsłuchać się w jego naturę, zrozumieć jego zatrzymane w czasie istnienie, tchnąć w nie inne niż biologiczne życie. Nic nie wskazuje na to, by taki stan uległ wyczerpaniu. Są bowiem tacy artyści – jak właśnie Józef Nowak – którzy tajemnice tego tworzywa poznają nie tylko poprzez zmysły, ale także poprzez kontemplację.
Sposób w jaki modeluje on postać ludzką w kłodzie drewna stanowi wartość jedyną w sobie, niepowtarzalną, rozpoznawalną jak sygnatura. Jest żmudnym procesem kształtowania, który zdumiewa swoja subtelnością i delikatnością, na którą ten materiał jednak pozwala, gdy znajdzie się odpowiedni rozmówca. Zróżnicowane tonacje, które przekładają się na linie ostrych i ledwie zauważalnych nacięć, niczym graficzny szkic, wskazują na partnerski dialog, który artysta wiedzie z pozornie głuchym pniem. W trakcie tej pracy powstaje miarowa, rytmiczna muzyka, na którą składają się odgłosy rezonującego materiału, precyzyjne uderzenia narzędzia, którym jest ciesielska siekiera, a to łącznie sprawia, że odnosimy dziwne wrażenie, że jesteśmy oto świadkami objawiania się na nowo życia w jakiejś upostaciowionej formie, która staje się zaprzeczeniem martwego, obojętnego, głuchego jak pień zdrewniałego kadłuba.
Józef Nowak potrafi wykrzesać – chyba jednak bardziej „wyciosać” – takie właśnie efekty z niezrównanym mistrzostwem, przy całej swojej skromności, która wynika z głębokiej pokory wobec historii rzeźby, z którą musi się zmierzyć, rytmicznie pukając w już dla niego otwarte drzwi do jej przedsionka.
Mariusz Knorowski
► Kalendarium: Józef Nowak urodził się w 1962 roku w Jordanowie. Ukończył Wydział Rzeźby na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Dyplom uzyskał w 1991 roku. Jest członkiem i współzałożycielem europejskiej organizacji Sculpture Network. Zrzeszony w Związku Niemieckich Artystów Plastyków Okręgu Bawarskiego (BBK Bayern) oraz w Związku Polskich Artystów Plastyków Okręgu Krakowskiego. Od 1994 roku mieszka i pracuje w Pöcking, nad jeziorem Starnberger w Bawarii oraz w Krakowie.
► Wybrane wystawy:
1991 – Dyplom / Galeria Stara Malarnia, Kraków; 1992 – Młodzi z Krakowa, Darmstadt; 1995 – Galeria Lothringerstrasse, Kulturreferat, Monachium; 1996 – Galeria Buchholz, Denklingen; 2002 – Kunstaktion, Hotel Mariandl, Kulturreferat, Monachium; 2003 – Galeria Goethe’53, Kulturreferat, Monachium; Medi Center, Starnberg; 2004 – Galeria Andreas Baumgartl, Monachium; StreetArt / Marratxinet, Hannover; Międzynarodowe Sympozjum Rzeźbiarskie, Moritzburg; Action Bildhauerei, Arabella Sheraton Hotel, Hannover; 2005 – Marratxinet, Arabella Sheraton Hotel, Hannover; Galeria DasAtelier, Weinheim; 2006 – Galeria TU, Warszawa; 2009 – Galeria Andreas Baumgartl, Monachium
► Realizacje:
2006 / 2007 – pomnik Papieża Jana Pawła II w Hamburgu (pierwsze miejsce w konkursie); 2007 – rzeźba Olga dla Schanghai Sculpture Park w Chinach; 2008 / 2009 – rzeźby ołtarzowe do nowego kościoła w Niepołomicach
