Muzeum Rzeźby Współczesnej
Drewno jako materia rzeźby
Muzeum Rzeźby Współczesnej, 10 lipca – 31 sierpnia 2010 r.
Kuratorzy: Jarosław Pajek, Anna Podsiadły
Rzeźba współczesna – wzbogacana wciąż o nowe tworzywa i technologie oraz innowacyjne sposoby wyrazu – zachowała mimo znaczących zmian szacunek dla materii. Walory drewna jako tworzywa dla sztuki cenione są od wieków. Wśród materiałów rzeźbiarskich, nie ma chyba drugiego takiego, który znalazłby tak powszechne zastosowanie w rozmaitych dziedzinach życia. W Polsce najczęściej spotykanym gatunkiem drewna, z którego wykonywane są rzeźby jest lipa. Kompozycje plenerowe o znacznych gabarytach najczęściej realizowane są z topoli, świeżo ściętej, ponieważ po wysuszeniu ten gatunek drewna jest bardzo trudny w obróbce. Niektóre odmiany drzew charakteryzują się większą trwałością i twardością, jak dąb, jesion, orzech czy kasztanowiec. Drzewa iglaste, poza nielicznymi przypadkami, nie są wykorzystywane do tworzenia rzeźb, ze względu na łykowatość, dużą żywiczność oraz tendencję do rozwarstwiania się materiału pod wpływem uderzeń dłuta. Bardzo interesujące efekty, z uwagi na przebarwienia, dają natomiast drzewa owocowe.
Drewno jako materia rzeźby posiada wiele walorów, jak bogactwo kolorów, faktur, stosunkowo łatwa obróbka, które zachęcają artystów do częstego wykorzystywania tego materiału w swojej twórczości. Celem wystawy eksponowanej w Muzeum Rzeźby Współczesnej jest chęć zestawienia i konfrontacji różnych stylistycznie form, wykreowanych w drewnie przez artystów celebrujących „cielesność” tego materiału. Genetyczne uwarunkowania twórczości zaprezentowanych rzeźbiarzy są bardzo różne. Niektórzy z nich wypowiadają się figurami, a niektórzy znakami. Mimo odmienności inwentarza artystycznego łączy ich wybór opracowywanego materiału. Indywidualne „czucie” materii rzeźbiarskiej determinuje takie, a nie inne obchodzenie się z nią. Charakter opracowanej powierzchni zależy od sposobu obróbki materiału i wizji artysty. Synteza różnych poetyk twórczych zgrupowana na jednej przestrzeni galeryjnej pokazuje jak bogaty jest język plastyczny drewna. Wśród prezentowanych prac znajdują się rzeźby „klasyczne”, dla których tradycja sztuki stanowi stronę dialogu, a tradycyjny warsztat i rodzaj użytej ikonografii odsyłają do kanonów i formuł figuratywnych. Obecne są również rzeźby stanowiące wypowiedź o silnym, metaforycznym, symbolicznym i egzystencjalnym ładunku, jak też formy syntetyczne, uproszczone, uporządkowane o charakterze konstrukcyjnym, kompozycje bliskie idei minimalizmu, czystej abstrakcji geometrycznej i dyskursu konceptualnego. Rzeczywistość dosłowna ulega w tych pracach wielokierunkowym transformacjom: od konkretności do symboliczności, od teraźniejszości w stronę transcendencji, od oczywistości do enigmatyczności oraz od realnej problematyki w kierunku rozważań nad zamkniętym artystycznym uniwersum.
Uzupełnienie przekazu idei wystawy stanowią dokumenty wideo prezentujące sylwetki artystów posługujących się w swojej wypowiedzi językiem drewna.
Artyści biorący udział w wystawie:
Magdalena Abakanowicz, Sylwester Ambroziak, Janusz Bałdyga, Mirosław Bałka, Emilie Benes Brzezinski, Jan Berdyszak, Jerzy Bereś, Stefan Borzęcki, czekalska + golec, Wanda Czełkowska, Jerzy Grygorczuk, Antoni Hajdecki, Volker Hamann, Władysław Hasior, Jerzy Fober, Krzysztof Gąsowski, Jadwiga Janus, Robert Kaja, Artur Klinow-Totengreber, Leszek Knaflewski, Edward Krasiński, Monika Kulicka, Stanisław Kulon, Natalia Lach Lachowicz, Konstanty Laszczka, Edward Łazikowski, Danuta Mączak, Adam Myjak, Tadeusz Mysłowski, Józef Nowak, Antoni Janusz Pastwa, Stanisław Piwoński, Antoni Porczak, Adam Procki, Joanna Przybyła, Antoni Rząsa, Dawid Seaton, Adam Smolana, Antoni Starczewski, Albin Sokołowski, Maciej Szańkowski, Elżbieta Szymańska, Olgierd Truszyński, Jan de Weryha-Wysoczański, Ryszard Wojciechowski, Roman Woźniak, Antonina Wysocka-Jończak, Wojciech Zasadni, Olga Ziemska
