Galeria Oranżeria
ANTONINA WYSOCKA-JOŃCZAK (1942–2011)
ZATRZYMANA W DRODZE
Kuratorzy: Jarosław Pajek, Monika Bartoszek
Galeria „Oranżeria”, 4 czerwca – 10 lipca 2011
Twórczość Antoniny Wysockiej-Jończak sprawia wrażenie sztuki przedstawieniowej. Sama artystka mówiła, że zawsze wychodzi od realizmu. Ale na realizmie nie kończyła – dotykała go tylko pobieżnie, a potem następował etap syntezy, ograniczania kompozycji do najważniejszych brył, linii, które w ostatecznym rozrachunku składały się na zobrazowanie konkretnego symbolu, metafory, idei. Patrząc na popiersia wykonane przez artystkę, nie widzimy portretu realnego człowieka, tylko jego emocje, charakter, uczucia. Ma się wrażenie jakby te portrety były wywrócone na lewą stronę, jakby nie chodziło o ich powierzchowność, fizyczność, ale właśnie o prawdziwe, obnażone z wszelkich konwenansów i zahamowań wnętrze. Z tego powodu prace Antoniny Wysockiej-Jończak są pełne humanizmu, nawet, gdy formalnie ocierają się o abstrakcję.
Artystka preferowała tworzenie w twardych materiach – kamieniu, drewnie i brązie. Na ekspozycji zgrupowano prace również pod kątem materiałów. Osobno wyeksponowano prace wykonane w drewnie, osobno w metalu czy kamieniu. Różnorodność technik wprowadziła bogactwo tematyki. Obok dualistycznych, pełnych ekspresji popiersi, zobaczymy syntetyczne grupy rzeźbiarskie – Hiroszima i Wygnanie, obok portretów członków najbliższej rodziny, bardzo symboliczną serię Dysków, a obok masywnych form marmurowych, subtelną, wieloelementową Drogę. W każdej z tych kompozycji rzuca się w oczy pewna właściwość, która stanowi świadectwo profesjonalizmu i prawdziwego powołania artystycznego – tą właściwością jest monumentalne piękno, które widać nawet w pracach kameralnych, wykonanych w niewielkiej skali.
Wystawa w Galerii „Oranżeria” miała być połączona z uroczystością obchodów jubileuszu 45-lecia pracy artystycznej. Antonina Wysocka-Jończak przygotowywała się do tej prezentacji od wielu miesięcy. Bardzo chciała przyjechać do Orońska, samodzielnie podjąć się trudu aranżacji, a potem osobiście otworzyć ekspozycję. Los chciał inaczej, odeszła za wcześnie, by dokończyć swoje dzieło.
Nadaliśmy tej wystawie tytuł Zatrzymana w drodze. Mamy nadzieję, że sztuka Antoniny Wysockiej-Jończak przetrwa w naszej pamięci i na dłużej zatrzymamy ją w naszej pamięci.
Antonina Wysocka-Jończak urodziła się w 1942 roku w Wilnie. Ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Szczecinie, a potem Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie. Dyplom uzyskała w 1966 roku w pracowni prof. Mariana Wnuka.
Formy działalności artystycznej: rzeźba, medalierstwo, malarstwo, rysunek
Wystawy indywidualne:
1968 – Galeria w Zamku Książąt Pomorskich, Szczecin; 1974 – Galeria TPSP Stara Kordegarda, Warszawa; 1984 – Galeria Saska Kępa, Warszawa; 1988 – Galeria Mały Rynek, Kraków; 1995 – Galeria Villa Pomini, Castellanza, Włochy; 1999 – Galeria Rzeźby SBWA, Warszawa; 2003 – Galeria Klubu Osiedlowego DWP Iskra, Warszawa; 2008 – Galeria Mierzejewscy, Olsztyn; Galeria Młynek, Warszawa; 2009 – Muzeum Regionalne w Siedlcach
Realizacje plenerowe:
1970 – U progu życia, Płock; 1971 – Ręce, Pieszczany, Czechosłowacja; 1975 – Ab Ovo, Warszawa; 1976 – Sfera, Konstanjevica, Jugosławia; Zbliżenie, Berlin; 1977 – Cywilizacja I, Hoyeswerda, Niemcy; 1978 – Cywilizacja II, Rostock, Niemcy; Dziecko na chwilę, Zamość; Orzeł, Moskwa; 1979 – Matka z książką, Mielec; 1980 – Schronienie, Warszawa; 1982 – Zmaganie, Nieporęt; 1990 – Wjazd, Nieporęt; 1992 – Chrystus, Ostrołęka; SOS Natur, Millstatt, Austria; 1995 – Łza szczęścia, Budduso, Włochy; 1997 – Intymny koncert, Fanano, Włochy; 2000 – pomnik Pamięci Nauczycielom Tajnego Nauczania 1939–1945, Warszawa; 2008 – Ślady, Stalowa Wola
Sympozja:
1971 – Pieszczany, Czechosłowacja; 1975 – Reinhardtsdort, Niemcy; 1976 – Konstanjevica, Jugosławia; 1977 – Hoyeswerda, Niemcy; 1992 – Krastal, Austria; 1993 – Belluno, Włochy; 1994 – Belluno, Włochy; 1995 – Budduso, Włochy; 1997 – Fanano, Włochy; 2007 – Chlewiska; 2008 – Ulanów
Nagrody (wybór):
1969 – medal na Ogólnopolskiej Wystawie Rzeźby Młodych za pracę Odeszli w pamięć, Kraków; 1974 – nagroda z najlepszą wystawę indywidualną roku w galeriach TPSP, Warszawa; 1978 – pierwsze miejsce w konkursie na płaskorzeźbę do holu Ambasady Polskiej w Moskwie; 1989 – pierwsza nagroda w dziale rzeźby II Biennale Internationale d’Auyergne, Chatel-Guyon, Francja; 1991 – Grand Prix Leonard III Biennale Internationale d’Auvergne, Riom, Francja; 1993 – Nagroda za rzeźbę Łza poznania, 8a Ex Tempore Internationalle di Scultura in Legno, Belluno, Włochy; 1994 – nagroda za rzeźbę Mój dom, 9a Ex Tempore Internationalle di Scultura in Legno, Belluno, Włochy; 1999 – pierwsze miejsce w konkursie architektoniczno-rzeźbiarskim na pomnik Józefa Wybickiego; 2007 – drugie miejsce w konkursie na fontannę na placu przed Kurią Warszawsko-Praską
Prace w zbiorach:
Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy, Muzeum Miasta Le Puy, Francja oraz w kolekcjach prywatnych w Polsce, Anglii, Holandii, Austrii, Czechach, Niemczech, Włoszech, Francji, USA
