Galeria Oranżeria
Artur Malewski
ONTOHIGIENA
Galeria „Oranżeria”, 1–31 października 2011
Kurator: Mariusz Knorowski
Antropocentryzm, według którego człowiek stanowi centrum i cel wszechświata, wpłynął na nasze relacje z nie-ludzkimi formami życia. Swe korzenie ma on w tradycji antycznej, a następnie w judeochrześcijańskiej. Arystoteles zwraca uwagę, że rośliny istnieją dla zwierząt, zwierzęta zaś dla człowieka, a mianowicie oswojone ze względu na usługi i pożywienie, spośród dzikich zaś, jeśli nie wszystkie, to przecież największa część, ze względu na pożywienie i pewną pomoc, by można z nich mieć i odzież, i inne rzeczy użyteczne. Jeśli więc natura nic nie stwarza bezcelowo i bezużytecznie, to musiała wszystko to stworzyć dla ludzi. Natomiast tradycja judeochrześcijańska podobna w swym przesłaniu do koncepcji Arystotelesa, sytuuje człowieka z nakazu Boga na pozycji panującego nad wszelkimi stworzeniami. Kolejne wzmocnienie antropocentryzmu przypisać należy Kartezjuszowi, który uważał zwierzęta wyłącznie za doskonałe maszyny, pozbawione jednak życia duchowego. Poglądy te wzmocniły pozycję człowieka, lecz dla zwierząt okazały się straszliwe w skutkach. Współcześnie hegemonia antropocentrycznego podmiotu poddana zostaje fali krytyki, postawa ta uchodzi za nieuzasadnioną, wręcz arogancką i anachroniczną. Początek drogi, który zainicjował Kopernik w teorii heliocentrycznej, a następnie Darwin w ewolu-cjonizmie, prowadzi nas w świat nieznany, otwarcia się na innego nie-ludzkiego. Ta zmiana z przedmiotowego traktowania nie-ludzkiego na podmiotowy, stawia pytanie o to kim staniemy się, porzucając antropocentryczny punkt widzenia. Jak pisze Elaine Graham – jesteśmy świadkami upadku ontologicznej higieny, dzięki której przez trzysta minionych lat zachodnia kultura kreśliła fałszywe linie oddzielające ludzi od natury i maszyn. Graham zauważa, że natura ludzka nie może być dłużej określana przez esencję, ale przez granice. Jednocześnie ta „ontologiczna higiena”, która tak długo oddzielała nas od nie-ludzi, okazuje się już niemożliwa do utrzymania, gdyż „ludzka forma” objawia się zawsze jako zainfekowana, symbiotyczna, niejednoznaczna i chimeryczna.
Artur Malewski
►Kalendarium:
Artur Malewski (ur. 1975) studiował na Wydziale Edukacji Wizualnej Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi w l. 1996–2002. Zajmuje się rzeźbą, mieszka i pracuje w Łodzi. Współpracuje z Galerią Piekary w Poznaniu.
►Formy wypowiedzi artystycznej: rzeźba, intermedia
►Wystawy indywidualne:
2008 – Dołącz i zostań Zombie, (akcja artystyczna), MS2, Łódź; Heksakosjoiheksekontaheksafobia, Zona Sztuki Aktualnej, Łódź; 2009 – Co ta sarna taka gruba, a ten słoń taki chudy, (akcja artystyczna), ulice Łodzi; 2010 – Krzywo zbliżają się do swego celu wszystkie rzeczy dobre, Galeria Sztuki Wozownia, Toruń; Zoologik, Galeria Entropia, Wrocław; Weltschmerz, Galeria Piekary, Poznań; 2011 – Chao ab Ordo, Sztukpol, Łódź; Kompleksowe usługi pogrzebowe Niebo/Piekło, Galeria Studio, Warszawa
►Wystawy zbiorowe (wybór):
2002 – Łódź/Лодка/Boot/Lodke, projekt artystyczno-społeczny, Galeria Manhattan, Łódź; 2003 – Supermarket Sztuki IV Globalne zauroczenie, Galeria DAP, Galeria Lufcik, Warszawa; 2005 – Desant z Łodzi, Modelarnia, Gdańsk; Boys, Bunkier Sztuki, Kraków; Grünewald, Mosart, Gorzów Wielkopolski; 2006 – Grünewald 2, Łódź Art Center, Łódź; Mentality, Łódź Biennale, Łódź Art Center, Łódź; Miasta binarne Łódź – Warszawa. Utopia czy rzeczywistość, projekt artystyczno-integracyjny, Galeria XX1, Warszawa; 2007 – Przeciąg, Festiwal Sztuki Młodych, Zamek Książąt Pomorskich, Szczecin; Lustracja, Galeria Piekary, Poznań; Chodź opowiem ci pewną historię, Galeria Manhattan, Łódź; Nowy podział pracy: niematerialna versus niewolnicza, Austriackie Forum Kultury, Warszawa; 2008 – Antypody umysłu, Galeria Manhattan, Łódź; C.D.N., Master&Monster, Festiwal Dialogu Czterech Kultur, Kamienica, Łódź; 5. Triennale Młodych, Muzeum Rzeźby Współczesnej, Orońsko; Facelifting, Studio Gallery, Budapeszt; 2009 – Wszystkie stworzenia duże i małe, Zachęta, Warszawa; Pokój z widokiem, Galeria Wymiany, Łódź; Berlin Preview, Berlin; Żebro Ewy? Potencje męskości, Zamek Książąt Pomorskich, Szczecin; Galeria Studio, Warszawa; Serce to samotny myśliwy, Festiwal Europa XXL, Lille; Epidemia. Kulturowy obraz choroby, Zona Sztuki Aktualnej, Łódź; 2010 – Brzuch Atlasa, Atlas Sztuki, Łódź; Plac Wolności, Fokus Łódź Biennale; 2011 – Oczy szukają głowy do zamieszkania, MS2, Łódź; Spojrzenia, Zachęta, Warszawa; Paradise, Międzynarodowy Festiwal Sztuki Wizualnej inSPIRACJE, Szczecin
Opr. Anna Podsiadły
