Galeria Kaplica
Tomasz Niedziółka
PROLOG
Galeria „Kaplica”, 20 sierpnia – 18 września 2011
Kurator: Bogusław Dobrowolski
Próbą wyjścia poza schematyczne myślenie o rzeźbie jest praca laureata Grand Prix: „Eksponaty” Tomasza Niedziółki. Artysta, z wykształcenia ceramik, stworzył coś na kształt rosyjskiej matrioszki. Punktem wyjścia są dla niego ceramiczne kule. W nich powrócił do charakterystycznego dla siebie motywu – najpierw rozbicia wypalonego materiału, a następnie jego ponownego zlepienia. Gotowe (...) zamknął w ekspozycyjnych szafach, jak gdyby już same w sobie były muzealnymi eksponatami. (...) nadbudowa wymiaru czy nobilitacja muzealnej szafki, w której zamknięte jest dzieło sztuki, a wreszcie wywrotowe myślenie o relacji obiekt – muzeum – widz...
Katarzyna Roj, Kule, piony i poziomy, „Gazeta Wyborcza” 12–13.11.2005
Tomek Niedziółka konstruuje swoją artystyczną wypowiedź, bazując na założeniu, że tylko budulec ostatecznie odrzucony, a więc skrywający pełnię potencjału, może uwolnić obiekty od rzeźbiarskiego skonwencjonalizowania. Założenie to jest konstytutywne dla dualizmu, jaki wyraźnie występuje w jego twórczości. Z jednej bowiem strony odrzuca wszelką „szlachetność tworzywa”, posługując się motywem destruktu, ceramicznego złomu, czerepu stworzonego na garncarskim kole, czym zdaje się dystansować od zjawisk otaczających go w środowisku rzeźbiarzy i ceramików, z drugiej jednak strony konsekwentnie wykorzystuje rzeźbiarskie doświadczenia i estetykę.
Ceramiczna skorupa od starożytności funkcjonuje w kulturze jako symbol materii porzuconej, wyzutej z wszelkiej twórczej potencji. Jest w swej nieprzetwarzalności i bezużyteczności „śmieciem doskonałym” i podobnie jak popiół odnosi się do biblijnego symbolu marności. Rozbity ceramiczny czerep zawiera ten wanitatywny aspekt, który łączy się z kondycją twórczą ludzkości. Jest reliktem nieistniejącego dobra kultury, i to dobra utraconego skutkiem ludzkiej ułomności.
Tomek porusza się w tym „pustynnym” obszarze czerepów, kamieni i pyłu, tworząc prace stanowiące swoistą apologię twórczej mocy człowieka wobec znikomości posiadanych środków. Na tym jednak nie poprzestaje, formułując równie ciekawe, jak stanowcze ostrzeżenia. Dają się w nich zidentyfikować wątki katastroficzne, znaki postcywilizacyjnego kolapsu, a nawet coś jakby... ślad materii meteorytowej.
Pozornie, choć intencjonalnie zakończony proces rekonstrukcji obiektów, wydaje się w istocie nie mieć końca. Konkretne artefakty, w takim ujęciu będące jedynie jego egzemplifikacjami, stają się jakby dodatkiem, ilustracją całego zjawiska. Taka „geologiczna” interpretacja nasuwa myśl o – ukrytym gdzieś w cieniu świadomego operowania rzeźbiarską konwencją – przeczuciu budzącego lęk pytania o dominację śmierci nad witalnością, nicości nad rzeczą, czy jeszcze prościej: sensu nad jego brakiem. Tomek w nowszych pracach wydaje się nieco woalować te zasadnicze kwestie za pomocą bardziej klasycznych środków plastycznej ekspresji; jednak to, co istotne pozostaje czytelne i nie przestaje nurtować.
Kamil Moskowczenko, Fragmenty, Wrocław 7.03.2011
Tomasz Niedziółka
Kalendarium: W 2003 r. ukończył Wydział Ceramiki i Szkła wrocławskiej ASP w Pracowni Ceramiki prof. Krystyny Cybińskiej. Związany zawodowo z Akademią Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu – jest asystentem w Pracowni Rzeźby na Wydziale Ceramiki i Szkła oraz w Pracowni Projektowania Rzeźby i Kształtowania Otoczenia na Wydziale Malarstwa i Rzeźby. W 2005 r. otrzymał Grand Prix – Nagrodę Prezydenta Miasta Wrocławia w konkursiecdn... Rzeźba 2005 – w ramach Dolnośląskich Wystaw Sztuki organizowanych przez ZPAP. Laureat stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP „Młoda Polska 2007”.
Prace artysty znajdują się w zbiorach: Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Miejskiego w Wałbrzychu, Muzeum Ceramiki w Zvardavie na Łotwie, Muzeum Ceramiki w Kohili w Estonii, kolekcji Galerii On w Seulu w Korei Płd. oraz w prywatnych kolekcjach w kraju i za granicą.
Formy wypowiedzi artystycznej: ceramika, rzeźba, instalacja, performance
e-mail: naczynie@wp.pl
