Galeria Kaplica
DZIEDZICTWO
Patrząc na Brandta
Christoph Both-Asmus
Vasylyna Buryanyk
Olexa Furdijak
Vlodko Kaufman
Anna Orlikowska
Jarosław Perszko
Sergiy Petlyuk
Natalka Shymin
Grzegorz Rogala oraz studenci: Adrian Bender, Bożena Czech, Janusz Dembiński, Konrad Dylski, Elżbieta Dziura, Łukasz Kuźma, Marta Leydy, Sylwia Mazurek, Barbara Olszewska, Katarzyna Podogrodzka, Rafał Rossakiewicz, Daniel Sierzchuła, Kamil Winczewski, Wojciech Wodzisławski, Natalia Zdunek
Kuratorka: Eulalia Domanowska
20 czerwca – 25 października 2015
Istotnym elementem obchodów setnej rocznicy śmierci Józefa Brandta jest recepcja twórczości patrona Orońska w sztuce współczesnej. Czy malarstwo Brandta i jego dziedzictwo mogą obecnie inspirować współczesnych artystów i jak odczytują oni sztukę powstałą przed modernizmem i postmodernizmem, mającą zupełnie odmienne cele niż nasza postnowoczesna epoka? W projekcie biorą udział artyści z trzech krajów, z którymi związany był Józef Brandt – Niemiec, Polski i Ukrainy.
Prezentujemy różnorodne prace stworzone specjalnie na obchody rocznicowe w Orońsku. Są to instalacje, filmy video, performance, rzeźby i obiekty, które odnoszą się do twórczości Józefa Brandta, jego życia oraz siedziby, gdzie wraz z rodziną i artystami spędzał lato. W pałacu pojawiły się wirtualne rzeźby stworzone pod kierunkiem Grzegorza Rogali przez studentów Grafiki z Wyższej Szkoły Informatyki Stosowanej i Zarządzania w Warszawie. Widzowie, za pomocą telefonów komórkowych, mogą obejrzeć trójwymiarowe obiekty i odczytać dotyczące ich informacje. Ta nowoczesna technologicznie forma będzie stale obecna w ofercie zwiedzania siedziby Józefa Brandta jako element współczesnego muzealnictwa.
Instalacja video Anny Orlikowskiej odnosi się do koncepcji bryły architektonicznej pałacu Brandta rozumianej jako rzeźba, jako „granica” rozdzielająca przestrzeń na wewnętrzną – pałacową oraz zewnętrzną – przestrzeń otaczającego go parku. Praca bada owe dwa, w sztuczny sposób wydzielone i nieprzystające do siebie, światy oraz momenty ich wzajemnego przenikania się. Autorka odwołuje się do cytatu z Kompozycji przestrzennej. Obliczenia rytmu czasoprzestrzennego Katarzyny Kobro i Władysława Strzemińskiego:
Każda rzeźba w granicach swoich zawiera pewną określoną część przestrzeni. Dlatego możemy powiedzieć, że rzeźba zamyka przestrzeń w sobie. Jednocześnie granica rzeźby jest granicą, która zamyka przestrzeń znajdującą się poza rzeźbą i przedziela ją od przestrzeni zawartej w rzeźbie. W ten sposób granice rzeźby możemy rozpatrywać zależnie od swojego nastawienia – albo jako granicę kształtującą przestrzeń wewnętrzną, albo też jako granicę, która kształtuje przestrzeń zewnętrzną.
Jarosław Perszko stworzył neonowy obiekt zatytułowany Krok, który jest – obok projektu Przejście Jarosława Kozakiewicza – drugą realizacją nowego Parku Rzeźby w Orońsku. Świecący na czerwono neon w kształcie uproszczonej ludzkiej sylwetki wyłania się z ziemi, przebija metalową podstawę i wraca, tworząc zamknięty układ krwioobiegu – znak nieustającego procesu przemiany przebiegającego w Centrum Rzeźby Polskiej.
Ukraińscy artyści, zaproszeni do projektu przez Vlodko Kaufmana, nawiązują do orońskiej posiadłości i różnych tradycji tego miejsca. Instalacja uformowana na kształt jaskółczego gniazda, umieszczona przed kaplicą, odnosi się do miejsca kultu i idei ochrony rodzinnych tradycji. W Galerii Kaplica zobaczymy film video Sergiya Petlyuk. W różnych miejscach na terenie Centrum, obiekty i instalacje nawiązujące do historii posiadłości prezentuje Natalka Shymin. Rzeźba Olexa Furdiyaka i instalacje z tkaninami Vasylyny Buryanyk odnoszą się ogólnie do posiadłości Brandta. Praca ukraińskiej artystki o nazwie Przestępstwa przeciwko ciału subtelnemu, przedstawia porażkę niematerialności wobec materialnego. Ciała subtelne wywodzą się z niektórych poglądów religijnych, mistycznych i okultystycznych (np. jogi, sufizmu czy tybetańskiego buddyzmu). Są jednym z psycho-duchowych składników istot żywych, rodzajem „życiowej energii” istniejącej wokół ciała, mającej metafizyczne znaczenie. Pojęcie utworzone w starożytnej kulturze indyjskiej przeniknęło na Zachód w końcu XIX wieku. Można za jego pomocą wyjaśnić przeżycia związane ze śmiercią i przepływ informacji w mózgu człowieka.
Ostatnim projektem jest performance Tree Walker. A Moment in Time Christopha Both-Asmusa, berlińskiego artysty pracującego od czterech lat nad realizacją projektu w Gabonie, dotyczącego problemu znikania lasów tropikalnych. W Orońsku będzie on celebrować jubileusz Brandta, zwracając uwagę na naturę i tutejszy park. W holu pałacu można bliżej zapoznać się z jego romantyczno-ekologicznym projektem, realizowaną utopią.
Podziękowania dla Nicole F. Loeser z Galerii Whiteconcepts z Berlina
