Galeria Oranżeria
STRUKTURA POPULACJI
Alicja Łukasiak
Galeria „Oranżeria”, 11 marca – 22 maja 2016
Kurator: Anna Podsiadły
Alicja Łukasiak jest artystką, której wykonywane w manualnym procesie prace, zawierają silny ładunek emocji. Ich konstrukcja opiera się na zestawieniu barwnych form przyciągających uwagę ze strumieniem silnych znaczeń. To prace naładowane intencją będącą wyrazem postawy łączącej sztukę i etykę. Źródłem inspiracji jest bezpośredni kontakt z naturą, a prowadzone od sześciu lat intensywne badania w rejonach Azji Południowo-Wschodniej, pozwoliły zebrać materiał, z którego artystka czerpie inspirację.
Trzon wystawy stanowią prace utrzymane w niezwykłej, bajkowej poetyce, pełne symbolicznych odniesień do wierzeń i mitów z różnych kultur. Są to kompozycje malarskie (tempera na papierze) oraz kameralne rzeźby z ceramiki, porcelany i drewna, w tym kilka premierowych, zrealizowanych w ramach pobytu rezydencyjnego artystki w CRP w 2016 roku.
Niezwykle barwna, miła dla oka forma tych prac kontrastuje z ich warstwą znaczeniową. Uwagę artystki absorbuje relacja człowieka i przyrody postrzegana przez pryzmat problematyki ekologicznej o zasięgu zarówno lokalnym, jak i globalnym. Tytuł wystawy Struktura populacji odsyła do terminologii biologicznej. Podążając tym tropem trafiamy na elementy ulegające personifikacji równoważącej pozycję człowieka i wszelkich organizmów. Lecz dzięki miniaturowym narzędziom zbrodni w formie szubienic i gilotyn, pojawia się odwołanie do eugeniki i jej selektywnej konsekwencji. Jednak u Alicji pojecia materii oraz życia stają się kluczowe. Przejawiają się jako taniec przeciwieństw równoważący elementy zapewniające ład i harmonię natury. Lepszych lub gorszych po prostu brak. Ceramiczny stwór o tysiącu kolorach to Pożeracz gatunków. Jego ciało pokrywa zbiór form życia, a jego wielkie usta uzbrojone są w trzy języki. Balans dla jego potęgi i destrukcyjnej mocy tworzy lekko przechylona, ubrana w barwne pasiaki, tańcząca słowiańska obrończyni. Jej rolą jest ochrona nasion i zachowanie ciągłości gatunków. Na twarzy ma bladą maskę, a warkocze włosów unoszą się w rytmie tańca. Chroni nasiona będące gwarancją pierwotnej walki przeciwieństw. Na tym tle pojawiają się inne twory lub, jak kto woli, stwory. Jest człowiek i jego formy aktywności wobec natury, które, przedstawione na temperowych obrazach, wprowadzają widza w stan konsternacji. Każda z prac opowiada historię tragedii rozgrywającą się w czasie teraźniejszym i jednocześnie ciągłym. To nie epizody, lecz permanentny stan ukazujący rzeczy, które się dzieją. Dewastacja, samobójstwo, kataklizm, pożar, śmierć, łączą dwa elementy – środowisko i człowiek. Tutaj odwieczna walka Opiekunki nasion z Pożeraczem gatunków staje się tłem, na którym rozgrywa się pojedynek gigantów. Te mityczne stwory to korporacje. Ich celem jest przejęcie absolutnej władzy. Monokultura, homogenizacja, standaryzacja, rozwój. Lepiej, szybciej, więcej, nowocześniej czy taniej, to hasła, dzięki którym dopada nas trwała ślepota. To, że nie widzimy i zdaje się, że tej zarazy nic nie zdoła nigdy powstrzymać, bije z tych barwnych temper jak dzwon. Pomiędzy dramatem eugeniki, korporacji i brudnej wody na tej wystawie pojawiają się istoty świata, którego obraz za chwile zaginie. Owady, płazy, ptaki, stawonogi wykonane z ceramiki nie krzyczą – patrz jaki jestem ładny. Krzyczą – patrz, bo może niedługo mnie nie zobaczysz!
Artystka nie obwinia, nie opowiada, nie komentuje. Nie stosuje cytatów formalnych i odwołań do historii sztuki. Jej warsztat jest prosty, można powiedzieć pierwotny. Użycie ceramiki czy tempery wymaga znacznego wkładu pracy. Elementu fizycznego, procesu którego energia buduje intencję i określa stan świadomości. W procesie manualnym, w tradycji, i powrocie do natury widzi receptę na powrót do harmonii. Ukazuje piękno natury nie kopiując jej, lecz przetwarzając w sposób rozbrajająco szczery. Używa koloru jako nadrzędnego środka wyrazu. Tworzy formy, w które intuicyjnie wierzymy. Formy mówiące językiem, którego nie trzeba tłumaczyć.
Alicja Łukasiak urodziła się w Radomiu (1975). Studiowała na Wydziale Artystycznym UMCS w Lublinie. Dyplom z wyróżnieniem uzyskała w pracowni litografii prof. Piotra Lecha w 2000 roku. Od 2003 współtworzy wraz z Grzegorzem Drozdem projekt Zmiana Organizacji Ruchu (ZOR).
